Dünyaca ünlü Apple, Blackberry ve Nokia gibi teknoloji devlerinin ürünlerine deri kılıf üreten, yaklaşık 600 işçinin çalıştığı Trexta fabrikasındaki Deri-İş tarafından organize edilen sendikalaşma mücadelesinden haber var. “Performans düşüklüğü” gerekçesiyle, 8’i sendikalı 20 işçinin haksız olarak işten çıkarılmalarını protesto etmek, daha fazla işçinin işine son verilmesini engellemek ve işçilerin haklarının geri alınmasını sağlamak amacıyla 17 Şubat’ta başlayan ve 2 hafta süren fabrika önündeki direnişe ara verildi.
ÇERKEZKÖY’DE ÖRNEK MÜCADELE
Direnişin ilk haftasında ziyaret ettiğim işçiler, fabrikada çalışma koşullarının oldukça kötü olduğundan, zorla ve baskıyla uzun süre çalıştırıldıktan, aksi takdirde işten çıkarılmakla tehdit edildiklerinden ve maaşlarını oldukça geçişmiş olarak ya da eksik olarak aldıklarını dile getirdiler. İşçilerin kararlığı sendika organizasyonu ile birleşince ortaya Çerkezköy’de pek de rastlanmayan güçlü bir direniş ortaya çıkardı. Görüştüğüm işçilerin her birinin söylediği ortak bir şey vardı. Trexta direnişi sadece işten çıkarılan işçilerin haklarının korunmasını amaçlamıyor, aksine bu direniş kapısı önünde bekledikleri fabrikada hâlâ aynı kötü koşullarda, güvencesiz olarak çalışan işçi arkadaşlarının haklarını korumayı amaçlıyordu.
Hemen hemen 65.000 işçinin çalıştığı ve sendikalılık oranının çok yüksek olmadığı Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde direniş organize etmek kendi zorluklarını da yanında getiriyor. Deri-İş yetkilisi Ali Bayram'ın da belirttiği gibi Çerkezköy bölgesinde grev ve direniş geleneğinin düşük olması, taşeronlaşmanın artık bir norm haline gelmesi nedeniyle işçilerin örgütlenmesinde belirli güçlüklerle karşılaşılıyordu. Fakat, Trexta direnişi yalnızca işçilerin patrona karşı dimdik ayakta durabildiklerini kanıtlamadı, ayrıca bölgedeki diğer işçiler ve sendikalar için de başarılı bir örnek oldu.
ULUSLARARASI DAYANIŞMANIN ÖNEMİ
Direnişin bölgede ve ulusal çapta örgütlenmesinin ve destek almasının yanı sıra, bir diğer önemli gelişme ise daha önce UPS, DESA ve Novamed örneklerinde de gördüğümüz uluslararası işçi dayanışmasının öne çıkmasıydı. Deri-İş Sendikası Uluslararası İlişkiler yetkilisi Emre Eren Korkmaz ile yaptığım görüşmede, Korkmaz süreci ve sonuçlarını şöyle anlattı:
“Ülkemizde son yıllarda başarı kazanan işçi direnişlerinde işçi sınıfının enternasyonal dayanışmasının büyük önem kazandığını görüyoruz. Yereldeki işçi direnişi şayet ulusal ve Uluslar arası alanda kamuoyu desteğini kazanabilirse işverenlere geri adım attırmak ve işçilerin örgütlenme özgürlüğünü kazanmak daha fazla mümkün hale gelmektedir. Trexta gibi firmaların uluslararası markalara olan ekonomik bağımlılıkları, marka imajının özellikle kriz döneminde daha da önem kazanması, rekabet koşulları dünya genelinde işçi sınıfının ve emekten yana güçlerin ortak hareket etmesinin etkili sonuçlar doğurmasına hizmet etmektedir. İşçiler üzerindeki baskılar, polis-zabıta baskısı, uzun mahkemeler ve örgütlenmenin önündeki türlü engelleri aşmada işte bahsini ettiğimiz Uluslar arası dayanışma belirleyici bir rol oynamaktadır.
Trexta özgülünde 24-30 saate varan, bayılana kadar çalıştırma, mesai ücretini ödememe, sesini çıkaranı işten atma, hakaretler ve baskılar bu sayede aşılabildi. Artık 12 saat çalışılıyor, mesai ücreti alınıyor, kapı önündeki bekleyişimiz sayesinde rahatça işçi işten atamıyor. Bunda firmanın ekonomik durumunu oldukça sarsan markalarda örgütlü sendikaların ve Uluslar arası sendikal hareketin desteğinin büyük payı var. Uluslar arası Metal İşçileri Federasyonu ve Finlandiyalı sendikaların çabasıyla Nokia'nın denetime gelmesi, siparişlerin büyük oranda düşmesi, buna ek olarak Trexta'nın fabrikalarının olduğu Hindistan ve Çin'de çalışmaların yapılması, Trexta merkezinin yer aldığı ve müşterilerinin de bulunduğu ABD'de etkili kitle örgütlerinin harekete geçmesi bizim alandaki çalışmalarımızın önündeki bazı engelleri aşmamıza, işçilerde ise sendikaya güvenin pekişmesine ve bilincin yükselmesine neden olmaktadır. Bir süre sonra firma ya milyonluk dolarlık yatırımlarını kaybediyor ve piyasada büyük darbe yiyor veya işçilerin örgütlenme özgürlüğünü tanıyor, sendika ile masay oturuyor. Biz yerelde çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu çalışma hem Uluslar arası işçi hareketi hem de kadın hareketi için önemli bir mücadele alanı. Tüm kamuoyunun desteğini bekliyoruz.”
Direniş ile ilgili gelişmeleri takip edebilmek için:
http://trextadasendika.blogspot.com/
http://www.deri-is.com/
Direnişle ilgili Uluslararası alanda yürütülen
imza kampanyasına destek vermek için:
http://www.change.org/petitions/ceo-trexta-turkey-we-urge-trexta-management-to-respect-basic-workers-rights#
Fabrikayla doğrudan iletişime geçebilmek için:
http://www.trexta.com/Default.aspx?pageID=105
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder